
ဇြန္လမွာေတာ့ ဆရာမေဒၚနန္းစန္းစန္းေအးက ‘ၾကက္သားေဂြးေတာက္’ အပါအဝင္ ဟင္းလ်ာအတြဲအစပ္ (၇)မ်ဳိးကို စီစဥ္ထားပါတယ္။ အဆိုပါ ဟင္းလ်ာအတြဲအစပ္မ်ားကေတာ့ –
၁။ ငါးခူေၾကာ္ခ်က္၊ အညြန္႔စံုေၾကာ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးသုပ္၊ အာလူးဟင္းရည္။
၂။ ဆတ္သားဆီျပန္၊ မန္က်ည္းရြက္သုပ္၊ ေရႊဖ႐ံုသီးဟင္းရည္၊ င႐ုတ္သီးငါးပိခ်က္
၃။ ဝက္သံုးထပ္သား တညင္းသီးႏွပ္၊ သရက္ခ်ဥ္သုပ္၊ ငါးစပါးလင္ဟင္းရည္၊ ပုစြန္ေျခာက္ င႐ုတ္သီးေၾကာ္
၄။ ၾကက္အျမစ္အာလူးဟင္း၊ ပန္းေဂၚဖီသနပ္၊ မုန္ညင္းစိမ္းဟင္းခ်ဳိ၊ ငါးပိေဖ်ာ္
၅။ ဘဲသားမဆလာ၊ မုန္လာရြက္ခ်ဥ္ရည္၊ ပဲျပားပဲပင္ေပါက္သုပ္၊ င႐ုတ္သီးေၾကာ္ေထာင္း
၆။ ငါးရံ႕ပန္းပြင့္ဟင္း၊ ေဆးဘဲဥသုပ္၊ မုန္ညင္းဖူးဟင္းရည္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးအစိမ္းေထာင္း
၇။ ၾကက္သားေဂြးေထာက္၊ ဘူးညြန္႔ေၾကာ္ခ်က္၊ ငါးေျခာက္အစိုေၾကာ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးေထာင္း၊ ငါးေလးခ်ဥ္သုပ္။
အဆိုပါ ဟင္းလ်ာအတြဲအစပ္ (၇)မ်ဳိးထဲမွ ၾကက္သားေဂြးေထာက္၊ ဘူးၫြန္႔ေၾကာ္ခ်က္၊ ငါးေျခာက္အစိုေၾကာ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးေထာင္း၊ ငါးေလးခ်ဥ္သုပ္တို႔ကို တင္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္။
လမ္းေလွ်ာက္ရင္း စားဖို႔ဟင္း
—————————————
‘ကိုႀကီး ကားကအခုပဲဆင္းတယ္။ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္မလို႔လား’
‘ေအးေလ၊ ဒီအခ်ိန္လမ္းေလွ်ာက္ေနက်အခ်ိန္ပဲကိုး’
‘ခရီးကအျပန္ဆိုေတာ့ အိပ္ေရးမပ်က္ဘူးလား။ တစ္ေရးေလာက္အိပ္ပါဦးလား’
‘ေျခာက္နာရီထိုးခါနီးၿပီမို႔ မိုးလည္းလင္းေတာ့မယ္။ ကားေပၚမွာအိပ္လာလို႔ အိပ္ေရးလည္းမပ်က္ပါဘူး။ ခရီးသြားတာ တစ္ပတ္ဆိုေတာ့ လမ္းမေလွ်ာက္ရတာလည္း တစ္ပတ္ရွိၿပီ။ ကန္ေတာ္ႀကီးထဲက လမ္းေလွ်ာက္ေဖာ္ေတြလည္း မေတြ႕ရတာၾကာလို႔’
‘ေဘာင္းဘီတိုနဲ႔ ေကာင္မေလးေတြလား’
‘အမယ္ ကန္ေတာ္ႀကီးထဲ လမ္းေလွ်ာက္လာၾကတာ တစ္ေယာက္မွ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဝတ္လာတာမေတြ႕ဖူးပါ ဘူး။ အားကစားဝတ္စံုေတြနဲ႔ ေလွ်ာက္ၾကတာပါ။ မင္းေျပာသလို ေကာင္မေလးေတြ မ်ားမ်ားလည္းမရွိပါဘူး။ အာႀကီး မားေတြနဲ႔ အန္းမႀကီးေတြမ်ားတာပါ။ တခ်ဳိ႕မ်ား ထမီဝတ္ ၿပီး ေလွ်ာက္ၾကတာ။ သားက အေမႀကီးကိုတြဲလို႔၊ သမီးက အေဖေတြကို ေဖးမလို႔။ ၾကည့္တတ္ရင္ ၾကည္ႏူးစရာ၊ ေလျဖတ္ၿပီး ေျခေထာက္တစ္ဖက္ဆြဲေနတဲ့ ေယာက်္ားကို ၾကင္ၾကင္နာနာ ေဖးမၿပီးေလွ်ာက္ေနတဲ့ အိမ္ေထာင္ရွင္မေတြလည္းရွိတယ္။ လမ္းမေလွ်ာက္ႏိုင္တဲ့ အဘြားကို ဝွီးခ်ဲလ္နဲ႔တင္တြန္းေနတဲ့ ေျမးေတြလည္းရွိေသးတယ္။ ၿပီး မင္းလုိ အစားငမ္းတဲ့သူေတြအတြက္လည္း အေကြၽးအေမြးေတြ တစ္ပတ္သံုးရက္ေလာက္ရွိတယ္’
‘အဲဒီအစီအစဥ္က အေတာ္မိုက္တာပဲ။ ေစာေစာမေျပာဘူး။ ကိုႀကီးနဲ႔လိုက္ၿပီး စားရမွာ။ ဘာေတြေကြၽးၾကတာလဲကိုႀကီးရ’
‘မုန္႔ဟင္းခါး၊ ေကာက္ညႇင္းေပါင္း၊ ငါးေျခာက္ေၾကာ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမြးေန႔ကေတာ့ ပဲျပဳတ္နံျပား၊ လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီ၊ အုန္းႏို႔ေခါက္ဆြဲ၊ ကတ္ေၾကးကိုက္၊ ဆီခ်က္ေခါက္ ဆြဲ၊ ေပါက္စီ၊ မနက္စာ အစံုနီးပါးေပါ့။ သႀကၤန္တို႔၊ သီတင္း ကြၽတ္တို႔ဆိုရင္ တစ္ဖြဲ႕တစ္မ်ဳိးနဲ႔ ကြင္းလံုးျပည့္၊ အေကြၽး အေမြးေတြပဲ။ တစ္ခါေလာက္ လိုက္ခဲ့ပါလား’
‘ အခုလား . . . .’
‘အစားနဲ႔မ်ားေတာ့ စိတ္ခ်ရတယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ မလိုက္ ပါနဲ႔ငါ့ညီရာ။ အေကြၽးအေမြး ရွိတဲ့ေန႔ဆို ေျပာပါ့မယ္။ မင္း ဝယ္မစားႏိုင္တာက်ေနတာပဲ။ ဘာစားခ်င္လဲ ကိုႀကီး ဝယ္ေကြၽးမယ္’
‘ဝယ္စားတာကေတာ့ ကိုႀကီးေျပာမွလား။ အဲလိုလူေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ လွဴတာ၊ ဒါန္းတာကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီး ဝင္စားခ်င္တာ’
‘စားရေစ့မယ္ အခုေန႔လယ္စာကိုေတာ့ ညီက ဗမာဟင္း ကိုႀကီးကို ခ်က္ေကြၽးစမ္းပါ’
‘အေတာ္ပဲ၊ ညီလည္း ထမင္းစားေဖာ္မရွိလို႔၊ ဟင္းမခ်က္ျဖစ္ဘူး။ ကိုႀကီးစားမယ္ဆို ခ်က္စားမယ္။
‘ၾကက္သားေဂြးေထာက္၊ ငါးေလးခ်ဥ္သုပ္၊ ဘူးၫြန္႔ေၾကာ္ခ်က္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးေထာင္းဆို ႀကိဳက္ေလာက္မွာပါ။
ဗမာၾကက္ ႏွစ္ဆယ္သား၊ ေတာင္ပံ၊ ေျခေထာက္ သံုးေခ်ာင္းစီဆို ခ်က္လိုက္ရပါၿပီ။
ၾကက္႐ိုးနဲ႔ၾကက္သားေတြကို သန္႔စင္ေဆးေၾကာၿပီး အေနေတာ္ ပိုင္းျဖတ္ထားမယ္။ ဆား၊ အရသာ၊ ငံျပာရည္၊ လက္ဖက္ရည္ဇြန္းတစ္ဇြန္းစီနဲ႔ နႏြင္းနည္းနည္းပါးပါး ေရာၿပီး နယ္ပါမယ္။ အစာအတြက္ ၾကက္သြန္နီႏွစ္ခု၊ စပါးလင္တစ္ေခ်ာင္း ပါးပါးလွိး၊ င႐ုတ္သီးပြသံုးေတာင့္ အေစ့ထုတ္ ေရစိမ္ထားတာကို အားလံုးေရာေထာင္းၿပီး ၾကက္ သားနဲ႔ ေရာနယ္ပါမယ္။ ခ်က္မယ့္အိုးထဲ ဆီႏွစ္က်ပ္ခြဲ သားထည့္ၿပီး ၾကက္သားနဲ႔ အစာေတြကို ေရာၿပီး လံုးခ်က္ ခ်က္ပါမယ္။ ခရမ္းခ်ဥ္သီးႀကီးႀကီးတစ္လံုးပါ ႀကိတ္ၿပီး ထပ္ထည့္မယ္။ အသားထဲပါတဲ့ အရည္ခန္းၿပီး ဆီသံျဖစ္ျဖစ္ ျမည္လာရင္ ေရအသားျမဳပ္ေအာင္ထည့္ၿပီး အဖံုး အုပ္ၿပီး ငါးမိနစ္ထည့္ပါမယ္။ မီးအရွိန္ေလွ်ာ့ၿပီး စပါးလင္တစ္ေခ်ာင္း၊ အေခ်ာင္းလို႔ ထုၿပီး အတံုးတံုးထည့္ပါမယ္။ အိုးခ်ခါနီးရင္ ေဂြးေထာက္ရြက္အႏု လက္တစ္ဆုပ္စာ (ေရေႏြးေဖ်ာ)နဲ႔ င႐ုတ္သီးစိမ္းသံုးေတာင့္ ဓားျပား႐ိုက္ထည့္ ၿပီးရင္ ၾကက္သားေဂြးေထာက္ဟင္းရပါၿပီ။ အေပါ့အငန္ အရသာကို ျမည္းၾကည့္ဖို႔လိုပါတယ္။ ေဂြးေတာက္ရြက္ အစိမ္းအတိုင္း ထည့္ရင္ေတာ့ အခါးဓာတ္ပိုတဲ့ဟင္းရပါမယ္။
ငါးေလးခ်ဥ္သုပ္အတြက္ ငါးခ်ဥ္ငါးက်ပ္သား ထမင္းေတြဖယ္ၿပီး ၾကက္သြန္စိမ္းတစ္ခု၊ ၾကက္သြန္ျဖဴတစ္ခု၊ င႐ုတ္သီးစိမ္းႏွစ္ေတာင့္၊ နံနံပင္၊ ၾကက္သြန္မိတ္၊ ဆီႏွစ္က်ပ္သား၊ အရသာမႈန္႔ေလး နည္းနည္းထည့္နယ္လိုက္ရင္ ငါးခ်ဥ္သုပ္ျဖစ္ပါၿပီ။
ဘူးၫြန္႔ေၾကာ္ခ်က္အတြက္ ဘူးၫြန္႔ႏွစ္စီး အၫြန္႔ေလးေတြ အေနေတာ္ ဖ်င္သင္ၿပီး ေရစင္စင္ေဆးၿပီး စစ္ထား မယ္။ စားခါနီးရင္ ဆီစတီးဇြန္းတစ္ဇြန္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴဓားျပား ႐ိုက္ ပါးဟက္နဲ႔အနံ႔ေမႊးေအာင္ေၾကာ္မယ္။ ငါးမီးဖုတ္တစ္ေကာင္ အသားေတြအရင္ထည့္ေမႊၿပီး ဘူးၫြန္႔ေတြထည့္ေၾကာ္ပါ။ ဆား၊ အရသာအေနေတာ္ထည့္ၿပီး ပြက္ဆူလာရင္ ဘူးၫြန္႔ေၾကာ္ခ်က္ရပါၿပီ။ ပူေႏြးတုန္းစားရင္ အေကာင္းဆံုးပါ။
ခရမ္းခ်ဥ္သီးေထာင္းအတြက္ ခရမ္းခ်ဥ္သီးႏွစ္လံုး၊ င႐ုတ္သီးငါးေတာင့္ မီးဖုတ္မယ္။ မီးဖုတ္ဖို႔အဆင္မေျပရင္ ခရမ္းခ်ဥ္သီးနဲ႔ င႐ုတ္သီးကို ေရာႀကိတ္ၿပီး ထည့္လိုက္ရင္ လည္း ရပါတယ္။ မီးဖုတ္ထားတဲ့ ခရမ္းခ်ဥ္သီးင႐ုတ္သီးေထာင္းျဖစ္ပါၿပီ။ ဆားအနည္းငယ္နဲ႔ နံနံပင္ ထပ္ထည့္ရင္ အရသာျပည့္စံုပါၿပီ။ ႀကိဳက္တတ္ရင္ ဆီအနည္းငယ္ထပ္ ထည့္လို႔ ရပါတယ္။
ဟင္းနည္းေနမွာစိုးလို႔ ငါးေျခာက္အစိုေၾကာ္ေလးပါ ထပ္ထည့္ေပးလိုက္မယ္။
ဒီလို ဗမာဟင္းမ်ဳိးခ်က္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္တဲ့ ကန္ေတာ္ႀကီးထဲက အဖြဲ႕ေတြကို ေကြၽးဖို႔ ကိုႀကီးနဲ႔တိုင္ပင္ ၾကည့္ပါဦးမယ္။ အဆာေျပ မနက္စာမ်ဳိးမဟုတ္လို႔ မႀကိဳက္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္တစ္မ်ဳိး ထပ္စဥ္းစား ၾကည့္ပါဦးမယ္။
ငါးေလးခ်ဥ္သုပ္
♦ ငါးခ်ဥ္ – ၅ က်ပ္သား
♦ ၾကက္သြန္နီ – ၁ ဥ
♦ ၾကက္သြန္ျဖဴ – ၁ ႁမႊာ
♦ င႐ုတ္သီးစိမ္း – ၂ ေတာင့္
♦ ဆီ – ၂ က်ပ္သား
♦ နံနံပင္
ၾကက္သားေဂြးေတာက္
♦ ၾကက္သား – ၂ဝ သား
♦ ၾကက္သြန္နီ – ၂ ဥ
♦ စပါးလင္ – ၁ ေခ်ာင္း (ပါးပါးလွီး)
♦ င႐ုတ္သီးပြ – ၃ ေတာင့္
♦ ဆီ – ၂ က်ပ္ခြဲသား
♦ ခရမ္းခ်ဥ္သီး – ၁ လံုး
♦ ေဂြးေတာက္ရြက္အႏု – လက္တစ္ဆုပ္စာ
♦ င႐ုတ္သီးစိမ္း – ၃ ေတာင့္
♦ ဆား – လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
♦ ငံျပာရည္ – လက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၁ ဇြန္း
♦ နႏြင္းမႈန္႔ – အနည္းငယ္
ဘူးၫႊန္႔ေၾကာ္ခ်က္
♦ ဘူးၫႊန္႔ – ၂ စည္း
♦ ဆီ – စားပြဲဇြန္း ၁ ဇြန္း
♦ ၾကက္သြန္ျဖဴ –
♦ ငါးမီးဖုတ္ – တစ္ေကာင္
♦ ဆား –
ေဒၚနန္းစန္းစန္းေအး
အဓိပတိ (ျဖဴး)