ခ်စ္စြာေသာစာရွုသူမ်ားရွင္-

          ျမန္မာ့႐ိုးရာအစားအစာႏွင့္ အာဟာရအခန္းမွာ ဒီလအတြက္ေတာ့ ျမန္မာ့႐ိုးရာစားစရာတစ္မ်ဳိးျဖစ္တဲ့ ‘မုန္႔ပ်ားသလက္’ ျပဳလုပ္စားသုံးနည္းနဲ႔ အာဟာရတန္ဖိုးမ်ား အေၾကာင္းကို တင္ျပလိုပါတယ္။ မုန့္ပ်ားသလက္ကိုေတာ့ ၿမိဳ႕ျပေဒသမ်ားမွာထက္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားမွာ ပိုၿပီးရင္းႏွီး ကြၽမ္းဝင္ရွိၾကလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ မုန္႔ပ်ားသလက္ဆိုတဲ့အတိုင္း ပ်ားအုံက ပ်ားသလက္ေလးလို အေပါက္ေလးေတြျဖစ္ ေနတာမို႔ ‘မုန္႔ပ်ားသလက္’လို႔ ေခၚတြင္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မုန္႔ျပစ္သလက္လို႔လည္း ေခၚေဝၚၾကပါတယ္။

          မုန္႔ပ်ားသလက္မွာ အျဖဴနဲ႔ အနီ နွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ အနီက ထန္းလ်က္ရည္နဲ႔လုပ္တဲ့ အခ်ဳိမုန္႔ျဖစ္ၿပီး မုန္႔ပ်ားသလက္အျဖဴ ကေတာ့ စားေတာ္ပဲေပါင္း၊ ၾကက္သြန္ ၿမိတ္တို႔နဲ႔လုပ္တဲ့ အဆိပ္မုန္႔ျဖစ္ပါတယ္။

          မုန္႔ပ်ားသလက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့-

♦    ငစိန္ဆန္ –         တစ္ျပည္

♦    ထန္းလ်က္ –         ၅ဝ က်ပ္သား

♦   စားေဆာ္ဒါ –         အနည္းငယ္လိုအပ္ပါတယ္။

          ပထမဆုံး ဆန္ကို မနက္ (၉)နာရီေလာက္မွာ ေရေဆးၿပီး ေရစိမ္ထားရပါမယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ ညေန (၅)နာရီေလာက္မွာ ႀကိတ္ဆုံမွာ ႀကိတ္ရပါမယ္။ မုန္႔ရည္ကို ညေနေစာင္း မုန္႔ႀကိတ္ၿပီး ခ်ိန္ထဲက အိုးတစ္လုံးထဲမွာထည့္ကာ အဝတ္ပါးေလးနဲ႔ အုပ္ထားရပါမယ္။ မနက္ေရာက္တဲ့အခါ အေပၚယံေရၾကည္နည္းနည္းကို သြန္ပစ္ရပါမယ္။ အဲဒီေနာက္စားေဆာ္ဒါ လက္ဖက္ရည္ ဇြန္းတစ္ဇြန္းကို မုန္႔ရည္ထဲထည့္ေမႊရပါမယ္။ အဲဒီလို မုန္႔ရည္နဲ႔ စားေဆာ္ဒါထည့္ေမႊတာကို ‘မုန္႔ေဖာက္’တယ္လို႔ေခၚပါတယ္။ အဲဒီလို မုန္႔ရည္ကို ေဖာက္ထားၿပီးတာနဲ႔ ထန္းလ်က္ကို ထန္းလ်က္ရည္က်ဳိရပါမယ္။ အရည္ခပ္က်ဲက်ဲျဖစ္လာရင္ ပိတ္ပါးေလးနဲ႔ အမႈိက္သ႐ိုက္ေတြကိုစစ္ျပီး မပ်စ္မက်ဲအေနအထား ဆက္က်ဳိ ရပါမယ္။

         မုန္႔ရည္အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ မုန္႔လုပ္မယ့္ဒယ္အိုးထဲမွာ အိုးမကပ္ေအာင္ အင္တြဲကို အဝတ္နဲ႔ထုပ္ၿပီး အရင္သုတ္ရပါမယ္။ အင္တြဲသုတ္ၿပီးတာနဲ႔ မုန္႔ရည္အျဖဴကို အရင္ထည့္ရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ထန္းလ်က္ရည္နဲ႔စစ္ထားတဲ့ မုန္႔အနီရည္ကို ထည့္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ မုန္႔ႏွစ္ရည္အျဖဴ က မုန္႔ရဲ႕အနားသတ္ အျဖဴေလးျဖစ္ေနေအာင္ ထည့္တာမို႕ ခပ္နည္းနည္းသာထည့္ရမွာျဖစ္ၿပီး မုန္႔ႏွစ္ရည္အနီရည္ကို ခပ္မ်ားမ်ားထည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မုန္႔က်က္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒယ္အိုးထဲကေကာ္ယူၿပီး မုန္႔ပ်ားသလက္ ပူပူေႏြးေႏြးေလးကိုပဲ ဆီစစ္စစ္ေလး (သို႔) နွမ္းဆီစစ္စစ္ေလးဆမ္းလို႔ အရသာရွိရွိသုံးေဆာင္နိုင္ၾကပါတယ္။

          မုန္႔ပ်ားသလက္ အျဖဴလုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အင္တြဲသုတ္ၿပီး သန္႔စင္ထားတဲ့ဒယ္အိုးထဲကို မုန္႔ႏွစ္ရည္အျဖဴ ခ်ည္းသက္သက္ မုန္႔တစ္ခ်ပ္စာ ထည့္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ အဲဒီမုန္႔ႏွစ္ရည္ထဲကို စားေတာ္ပဲေပါင္းနဲ႔ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ေလး သင့္႐ုံထည့္ရပါမယ္။ စားေတာ္ပဲေပါင္းကို တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ပဲျပဳတ္လို႔သာေခၚေဝၚ သုံးစြဲေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲျပဳတ္နဲ႔ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ေလးထည့္ၿပီးရင္ ဒယ္အိုးကို စေလာင္းဖုံးေလး ဖုံးထားေပးရပါမယ္။ ခဏၾကာရင္ေတာ့ မုန္႔က်က္ၿပီမို႔ အေပၚက ဆီဝတ္ေလးနဲ႔႐ိုက္လို႔ မုန္႔ကို ေကာ္ယူကာစားသုံးႏိုင္ၾကၿပီျဖစ္ပါတယ္။ မုန္႔ပ်ားသလက္အျဖဴကေတာ့ အဆိမ့္သက္သက္ျဖစ္ပါတယ္။ မုန္႔ပ်ားသလက္အျဖဴ ကိုလည္း ပဲဆီ (သို႔)နွမ္းဆီစစ္စစ္ေလး ဆမ္းလို႔ ဆိမ့္ဆိမ့္ေလးစားသုံးေလ့ရွိပါတယ္။

          မုန္႔လုပ္ရတာ ကယိကထလည္းမမ်ားလွတာမို႔ အိမ္မွာ အလြယ္တကူလုပ္စားႏိုင္တဲ့ မုန္႔ပဲ သေရစာတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။

          မုန္႔ပ်ားသလက္မ်ားပါဝင္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြကို ေလ့လာတဲ့အခါ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေရးသားတဲ့ ‘ျမန္မာ့အစားအစာ၏အာဟာရ’ စာအုပ္အလိုအရ မုန္႔ပ်ားသလက္အနီ စားသုံးမႈ (၁ဝဝ)ဂရမ္မွာ အင္အားဓာတ္ (၂၃၅)ကီလိုကယ္လိုရီပါဝင္ၿပီး မုန္႔ပ်ားသလက္အျဖဴ စားသုံးမႈ (၁ဝဝ)ဂရမ္မွာ အင္အားဓာတ္ (၂၁၇) ကီလိုကယ္လိုရီ ပါဝင္တာေတြ႕ရပါတယ္။

ခ်စ္စြာေသာစာ႐ႈသူမ်ားရွင္-

          ဒီလအတြက္ေတာ့ ျမန္မာ့႐ိုးရာစားစရာမ်ားကို အျမတ္တႏိုး တန္ဖိုးထားစားသုံးလိုၾကတဲ့ ပရိသတ္မ်ားအတြက္ ျမန္မာ့မုန္႔ပဲသေရစာစစ္စစ္ျဖစ္တဲ့ မုန္႔ပ်ားသလက္ ျပဳလုပ္ စားသုံးပုံမ်ားအေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပလိုက္ပါတယ္။

          ခ်စ္စြာေသာစာ႐ႈသူမ်ား ကိုယ္စိတ္နွစ္ျဖာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာၾကပါေစ။

ဆန္းဆန္းဦး

(ျမန္မာ့အသံ)