by ႏွင္းဦးေဝး for Food Magazine

ကမၻာ့တန္ဖိုးအႀကီးဆံုး ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္မ်ား၏ တတိယေနရာတြင္ရွိေသာ ဖာလာေစ့သည္ ရသာမႈန္႔ႏွင့္ ေဆးဝါးအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ၿပီး စူးရွသည့္ ရနံ႔ရွိျခင္းေၾကာင့္ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာတိုင္ေအာင္ ဧကရာဇ္မင္းမ်ားႏွင့္ စြန္႔စားသူတို႔ကို ဆြဲေဆာင္ေသာ ဟင္းခတ္ အေမႊးအႀကိဳင္တို႔၏ ထိပ္ေခါင္ျဖစ္ေနသည္။ ခ်င္းမ်ိဳးႏြယ္ဝင္ႏွင့္ မဆက္စပ္ဘဲ ခံတြင္းနံ႔ဆိုးျခင္းမွစ၍ အစာအိမ္ျပႆနာမ်ားအထိ အစာေျခစနစ္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေဝဒနာမ်ားကို ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ကုသလာခဲ့ေသာ ႐ိုးရာေဆးတစ္မ်ိဳးလည္း ျဖစ္သည္။ အေငြ႕ ျပန္လြယ္ေသာ ဖာလာေစ့အဆီအား ေသြးေပါင္ခ်ိန္က်ဆင္းျခင္းကို ကုသရန္ အသံုးျပဳၾကသည္။ ဗက္တီးရီးယားႏွင့္ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ဂုဏ္သတၲိတို႔ရွိေသာ အဆီၾကည္ (cineole) ကို ပန္းနာႏွင့္ အျခားေသာ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါမ်ားအတြက္ စမ္းသပ္အသံုးျပဳၾကသည္။

အိႏၵိယေတာင္ပိုင္း Cardamom ေတာင္တန္းေဒသတြင္ ဖာလာေစ့ကို ေတြ႕ရွိႏိုင္ သည္။ ယခုအခါ အိႏၵိယႏွင့္ ဂြါတီမာလာေဒသတို႔တြင္ ဖာလာပင္မ်ားကို ခ်ံဳပုတ္အလိုက္ စီးပြားျဖစ္ လိႈင္လိႈင္စိုက္ပ်ိဳးၿပီး ဆြတ္ခူးၾကသည္။ ဖာလာသီးအေတာင့္မ်ားကို ခ်ံဳပုတ္ တစ္ခုစီ၏ ေအာက္ေျခမွ ဆြတ္ခူးၾကသည္။

စြဲမက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ဖာလာေစ့ရနံ႔တြင္ ေရွာက္၊ သံပရာမ်ိဳးႏြယ္ဝင္၊ အျမဲစိမ္း ပင္၊ ေလးညႇင္းပြင့္၊ ပ႐ုတ္ႏွင့္ င႐ုတ္ေကာင္း စသည့္ ရနံ႔တို႔ပါဝင္သည္။ မီးဖိုေခ်ာင္အတြင္းရွိ စြယ္စံုရဟင္းခတ္တစ္မ်ိဳးအျဖစ္ စားဖိုမွဴးမ်ား သံုးစြဲၾကေသာ ဖာလာေစ့ကို အိႏၵိယႏွင့္

တ႐ုတ္ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္အေရာမ်ား၊ မီးေအးေအးႏွင့္ခ်က္ျပဳတ္ေသာ အသား ျပဳတ္ခ်က္မ်ား၊ အာရွဟင္းလ်ာမ်ား၊ စကင္ဒီေဗးနီးယားေပါင္မုန္႔ႏွင့္ အခ်ိဳပြဲမ်ားတို႔တြင္ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳၿပီး စမုန္စပါး၊ သစ္ၾကံပိုးေခါက္၊ ေလးညႇင္းပြင့္၊ ဇီရာေစ့၊ ကရေဝး၊ င႐ုတ္ေကာင္း၊ ခ်င္း၊ အေရာင္တင္ပန္းင႐ုတ္မႈန္႔၊ ကံုကုမံ၊ သစ္ခြရည္စသည့္ အခ်ိဳႏွင့္ အဆိမ့္အရသာရွိေသာ ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္မ်ား ေရာေႏွာပါဝင္ ေပါင္းစပ္ေနသည္။ ၁၅ ရာစု အေရးအသားမ်ားအရ ဖာလာေစ့ကို ရွာလပတ္ရည္ႏွင့္ ထမင္းေရာခ်က္ေသာ ဟင္းလ်ာမ်ားတြင္ သံုးၾကၿပီး ထူးျခားေသာအရသာရွိသည့္ ထမင္းေပါင္းရရွိေစရန္ ယေန႔အထိတိုင္ေအာင္ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳၾကဆဲျဖစ္သည္။ ဖာလာေစ့အမ်ားစုကို ယခုအခါ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အိႏၵိယတို႔တြင္ တာရွည္ခံေသာ အနံ႔အရသာႏွင့္ စြဲမက္ ဖြယ္ ပူပူေႏြးေႏြးေသာက္စရာတစ္ခု ဖန္တီးႏိုင္ရန္ ႐ိုးရာေကာ္ဖီေဖ်ာ္စပ္နည္းမ်ား၌ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳၾကသည္။ အာရပ္ကြ်န္းဆြယ္ေဒသတြင္ လွည့္လည္ေနထိုင္ေသာ အာရပ္လူမ်ိဳးမ်ားသည္လည္း ဖာလာေစ့ထည့္ထားသည့္ ဘူးအေသးေလးမ်ားကို ေကာ္ဖီအိုးႏွင့္ တစ္တြဲတည္း သယ္ေဆာင္ေလ့ရွိၾကသည္။ ၿဗိတိန္၊ ဥေရာပႏွင့္ စကင္ဒီ ေဗးနီးယားတို႔တြင္ အသံုးျပဳေသာ ဖာလာေစ့အျဖဴသည္ အခ်ိဳအရသာ ထပ္ေရာစပ္ရန္ ပ႐ုတ္ရနံ႔ထြက္ေအာင္ အစိမ္းေရာင္ အသီးေတာင့္ကို အေရာင္ခြ်တ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။

အစိမ္းေရာင္ရွိ အေတာင့္ေသးေသးႏွင့္ ေခ်ာေမြ႕ေနေသာ အသီးေတာင့္မ်ားကို ေရြးဝယ္လွ်င္ ပိုေကာင္းပါသည္။ အလံုပိတ္ဘူးထဲ၌ ထည့္သြင္း၍ ေနေရာင္မရွိေသာ ေနရာတြင္ သိမ္းဆည္းမည္ဆိုပါက ႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ၍ ၾကာရွည္ခံသည္။ အေငြ႕ ျပန္လြယ္ေသာ အဆီသည္ စူးရွေသာရနံ႔ႏွင့္ အေမႊးရနံ႔တို႔ အလြယ္တကူ ျပယ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ တစ္ႀကိမ္လွ်င္ အေစ့နည္းနည္းထြက္ႏိုင္ေသာ ပမာဏ ဘူးကိုဖြင့္၍ နည္းနည္းစီႀကိတ္ ယူပါ။ ဖာလာမႈန္႔ ဝယ္ယူထားၿပီးလွ်င္ ေျခာက္လအတြင္း အသံုးျပဳပါ။

ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္ မ်ိဳးႏြယ္ဝင္ပင္ျဖစ္ေသာ ဖာလာမႈန္႔အနက္တြင္ အနံ႔ အရသာတစ္မ်ိဳးရွိသည္။

အသီးေတာင့္မ်ားကိုခူးဆြတ္ၿပီး ေျခာက္သြားေသာအခါ င႐ုတ္ေကာင္းကဲ့သို႔ေသာ မီးခိုးရနံ႔တစ္မ်ိဳး ရရွိၿပီး မီးေအးေအးႏွင့္ ခ်က္ျပဳတ္ရေသာ အသားျပဳတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္

ဟင္းသီးဟင္းရြက္ျပဳတ္ခ်က္မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းခ်က္ျပဳတ္ၾကသည္။