ဆုျမတ္ဦး

Food Magazine  စာဖတ္ပရိသတ္ႀကီး မဂၤလာပါ။ ဆုျမတ္တို႔ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထပ္ေတြ႕  ၾကျပန္ၿပီေနာ္။ ဒီလရဲ႕ ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္

က႑မွာ ဝါဆာဘိႏွင့္ မုန္႔ညင္းေစ့အေၾကာင္း တင္ျပေပးသြားမွာျဖစ္လို႔ သူတို႔ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းေလးေတြ၊ သိေကာင္းစရာေလးေတြနဲ႔ ဘယ္လို ဟင္းပြဲေတြခ်က္မလဲဆိုတာကို ဆက္လက္ဖတ္႐ႈေပးပါဦးေနာ္။

မုန္ညင္းေစ့ (ေရာဂါကာကြယ္ေပးေသာ ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္)

ေသးငယ္၍ အနက္ေရာင္ရွိေသာ မုန္ညင္းေစ့ (Brassica Nigra) ေလးမ်ားသည္ အျခားမုန္ညင္းမ်ိဳးထက္ ပိုပူ၍ အိႏၵိယႏွင့္အေရွ႕တိုင္း ဟင္းလ်ာမ်ားတြင္ အက်ယ္တဝင့္ အသံုးျပဳၾကသည္။ ပူစပ္ေသာအရသာကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ဆိမ့္ေသာအရသာ ထြက္ လာေစရန္ မုန္ညင္းေစ့မ်ားကို ဆီပူပူထဲတြင္ ထည့္ေၾကာ္ၾကသည္။

အညိဳေရာင္ရွိ မုန္ညင္းေစ့ႏွင့္ အျခားေသာ မုန္ညင္းမ်ိဳးစိတ္မ်ားမွ မုန္ညင္းဆီ ထုတ္လုပ္သည္။ အေရွ႕တိုင္း ဟင္းလ်ာမ်ားတြင္ အသံုးျပဳၿပီး အသီးအရြက္သနပ္မ်ားႏွင့္ ခ်တၲနီးတို႔တြင္ အမ်ားဆံုးထည့္သြင္းစားသံုးၾကသည္။ မုန္ညင္းဆီကို ဆံပင္သန္ေစရန္ ႐ိုးရာေဆးနည္းတစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ထူးထူးျခားျခားအသံုးျပဳၾကသည္။

မုန္ညင္းေစ့အမ်ိဳးအစားေပါင္းမ်ားစြာရွိသည္။ သို႔ေသာ္ မုန္ညင္းအႏွစ္ဟုေခၚသည့္ မုန္ညင္းဆီကို အစာႏွင့္ အစာေဆးဝါးမ်ားအတြက္ အသံုးမ်ားၾကသည္။ ေဒသထြက္ အပင္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ယင္းေဒသတြင္သာ ေဈးအသင့္အတင့္ႏွင့္ ဝယ္ယူႏိုင္၍ လိႈင္လိႈင္ ေပါမ်ားေသာ မ်ိဳးစိတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဥေရာပတြင္ မုန္ညင္းဆီကို တန္ဖိုးထားသံုးစြဲ ၾကသည္။ Sinapas Alba အမည္ရွိ အျဖဴေရာင္ သို႔မဟုတ္ အဝါေရာင္ရွိ မုန္ညင္းကို ရွလကာရည္၊ နႏြင္း၊ ဆားႏွင့္ အေရာင္တင္မႈန္႔တို႔ျဖင့္ ေရာေႏွာျပင္ဆင္ၿပီး ဘူးထဲထည့္၍ ေရာင္းခ်ေလ့ရွိသည္။ အေမရိကတြင္ ဟမ္ဘာဂါႏွင့္ ေဟာ့ေဒါ့တို႔တြင္ အခ်ဥ္အျဖစ္ဆမ္း၍ စားသံုးၾကသည္။ ၿဗိတိန္တြင္ အဝါေရာင္မုန္ညင္းမႈန္႔အေျခာက္ကို ေရျဖင့္ေရာ၍ အပူ၊ အေအး အကင္စံုျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အဝါေရာင္ရွိ အသီးအရြက္သနပ္ျပဳလုပ္ရန္ အသီး အရြက္၊ ရွလကာရည္တို႔ျဖင့္ ေရာ၍လည္းေကာင္း ခ်က္ျပဳတ္ၾကသည္။ ခ်ိဳေသာအရသာ ရွိၿပီး အနံ႔အရသာစူးရွသည့္ အီတလီစားဖြယ္  Mostarda di frutta ကို မုန္ညင္းမႈန္႔၊ ခ်ဥ္ေစာ္ကားသီး၊ အျခားလတ္ဆတ္ေသာ အသီးမ်ားျဖင့္ျပဳလုပ္သည္။ ခ်ိစ္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ တြဲဖက္၍လည္းေကာင္း၊ ေအးေအာင္ခဏထားၿပီး တည္ခင္းဧည့္ခံေသာ ၾကက္သား ဟင္းလ်ာျဖင့္ တြဲဖက္၍လည္းေကာင္း သံုးေဆာင္ႏိုင္သည္။

တ႐ုတ္မုန္ညင္းဟုေခၚေသာ အညိဳေရာင္ရွိ Brassica Juncea ကို စပ်စ္ေျခာက္ သို႔မဟုတ္ ရွလကာဝိုင္၊ ပ်ားရည္ မုန္ညင္းေစ့တို႔ျဖင့္ ႀကိတ္ေျခၿပီး အသံုးျပဳၾကသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္ျပင္ဆင္ထားေသာ မုန္ညင္းႏွစ္သည္ ဥေရာပတစ္လႊားတြင္ လူႀကိဳက္ မ်ားသည္။ ျပင္သစ္တြင္ အျမတ္တႏိုး အသံုးျပဳၾကေသာ မုန္ညင္းဆီ (၃) မ်ိဳးရွိသည္။ အညိဳေရာင္ရွိၿပီး အရသာေပ်ာ့ေသာ ရွလကာရည္၊ သၾကား၊ ႊTarragon ရြက္ႏွင့္ အျခား ေသာ ဟင္းရြက္မ်ားပါဝင္သည့္ Bordeaux မုန္ညင္းဆီ၊ ခရင္မ္ဝါေရာင္ရွိၿပီး အရသာ စူးရွေသာ Dijion မုန္ညင္းဆီႏွင့္ အရသာေပ်ာ့ၿပီး မုန္ညင္းေစ့မ်ားကို ႀကိတ္၍ ျပဳလုပ္ ထားေသာ moutarade a’ l’ancienne မုန္ညင္းဆီတို႔ျဖစ္သည္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံတြင္ Bordeaux စတိုင္ ကိုယ္ပိုင္ မုန္ညင္းဆီမ်ိဳးရွိသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ ဘီယာပါထည့္သြင္း ခ်က္လုပ္ၿပီး ကမၻာေက်ာ္ အသားအူေခ်ာင္းမ်ားျဖင့္ တြဲဖက္စားသံုးၾကသည္။ မုန္ညင္းဆီ သည္ ေရွးကပင္ စားသံုးခဲ့ၾကေသာ ေဂၚ ဖီထုပ္ခ်ဥ္ႏွင့္ အျခားေသာ အခ်ဥ္ေဖာက္ထား သည့္ စားစရာမ်ားတြင္ အေရးႀကီးေသာ ပါဝင္ပစၥည္းတစ္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။

ေဂၚဖီထုပ္မ်ိဳးႏြယ္ဝင္ (ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ ကြမ္းသီးေဂၚဖီထုပ္ႏွင့္ ကိုက္လန္တို႔ အပါ အဝင္) မုန္ညင္းမွရရွိေသာ မုန္ညင္းေစ့သည္ အာဟာရဓာတ္မ်ားစြာပါဝင္ၿပီး ေရာဂါတို႔ကို တားဆီးကာကြယ္ေပးႏိုင္သည့္ ဂုဏ္သတၲိရွိသည္။ ယင္းအေစ့ေလးမ်ားသည္ ရနံ႔မရွိေသာ္လည္း ေရ၊ ရွလကာရည္တို႔ႏွင့္ ေရာစပ္လိုက္သည့္အခါ ျပင္းထန္စြာ ႏွာေခ်ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ အင္ဇိုင္းတစ္မ်ိဳးအျဖစ္

လည္းေကာင္း စီလီနီယမ္၊ မဂၢနီဆီယမ္၊ ဗီတာမင္ B-complex ႏွင့္ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္သတၲိ A, C, K တို႔အပါအဝင္ ဗီတာမင္ႏွင့္ သတၲဳဓာတ္မ်ားစြာ ထုတ္လုပ္ေပးသည္။ မုန္ညင္းေစ့ကို အခ်ိန္ အကန္႔အသတ္မရွိ သိမ္းထားႏိုင္သည္။

မုန္ညင္းေစ့သည္ ခႏၶာကိုယ္ကို ခြန္အားျဖစ္ေစ ေသာ isothiocyanates ဓာတ္ (ထူးျခားေသာအရသာရွိ ေဂၚဖီထုပ္မ်ိဳးႏြယ္ဝင္ အသီးအႏွံမ်ားမွ ထုတ္လုပ္ေပးေသာ ေရာဂါ ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းရွိ ျဒပ္ေပါင္းတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ ဆာလဖာဖိုက္တို ခယ္မီကယ္) ၏ ေႏြးေထြးေသာဂုဏ္သတၲိေပါင္းစပ္ပါဝင္သည့္ ေသြး လည္ပတ္မႈစနစ္ကို ေထာက္ပံ့ေပးေသာ သတၲဳဓာတ္မ်ားစြာ (အိုင္းယြန္း၊ မန္ဂနိႏွင့္ ေကာ့ပါး) ပါဝင္ၿပီး ကိုယ္ခံအားကို တိုးေစသည္။

ႏွင္းဦးေဝ