By ကိုသစ္ထူး for Food Magazine

          Food Magazine ရဲ႕ ပရိသတ္မ်ားအတြက္ Food & Travel အစီအစဥ္ကို အစျပဳေပးခဲ့ၿပီး ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ခဲ့ရတဲ့ ခရီးစဥ္ေတြကို မတင္ျပျဖစ္ခဲ့တာ ေတာ္ေတာ္ေလး ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ သြားခဲ့သမွ်ခရီးစဥ္ေတြဟာ ပရိသတ္မ်ားအတြက္ အထူးအဆန္း မဟုတ္တာေၾကာင့္ ဒီအစီအစဥ္နဲ႔ အလွမ္းေဝးခဲ့ပါတယ္။ ဒီတစ္လေတာ့ ေနာက္ဆံုးသြားျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းေျမာက္ပိုင္းက လက္ဖက္ခင္းမ်ားဆီကို အေရာက္သြားခဲ့တဲ့ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္ စားခဲ့သမွ်၊ ေတြ႕ၾကံဳခဲ့သမွ်ကို ျပန္လည္မွ်ေဝေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မႏၱေလးရဲ႕ ‘ မဂၤလာပါ ‘

          ရန္ကုန္-မႏၱေလးကို ေလေၾကာင္းကပဲ သြားခဲ့ၿပီး မႏၱေလးကို နံနက္ ၈ နာရီခြဲေလာက္ ေရာက္ပါတယ္။ မန္းကေလးဂရိတ္ေဝါဟိုတယ္မွာ အခန္းယူ၊ ခဏအနားယူၿပီး တဲ့ေနာက္ေတာ့ မႏၱေလးရဲ႕ နာမည္ႀကီး ျမန္မာစားေသာက္ဆိုင္တစ္ဆိုင္ျဖစ္တဲ့ ‘ မဂၤလာပါ ‘  ျမန္မာစားေသာက္ဆိုင္မွာ ေန႔လယ္စာ စားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ မဂၤလာပါဖြင့္တာ ၅ ႏွစ္ေတာင္ မရွိလွေသးေပမယ့္ ေအာင္ျမင္မႈကေတာ့ အံ့မခန္းပါပဲ။ အဲဒီေန႔ကေတာ့ မဂၤလာပါ ေအာင္ျမင္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို သိခဲ့ရပါတယ္။ အထက္ေအာက္၊ ေရွ႕နဲ႔ေနာက္မွာ မ်ားျပားလွတဲ့ စားပြဲဝိုင္းေတြကို စီမံဝန္ေဆာင္မႈေပးႏိုင္ဖို႔ ဝန္ထမ္းအင္အားကို အလံုအေလာက္ေပးထားၿပီး ပိုၿပီးေတာ့ အံ့ဩစရာေကာင္းတာက ႏိုင္ငံျခားသားဝိုင္းေတြကို  ဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့သူတိုင္းက ဟင္းပြဲေတြအေၾကာင္း အဂၤလိပ္လို ရွင္းျပႏိုင္တဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ မွာယူခ်င္တဲ့ အစားအစာကို ဆိုင္ဝင္တာနဲ႔ လက္ညႇိဳးထိုးမွာယူႏိုင္ၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ အရန္ဟင္းမ်ားစြာနဲ႔ မွာယူထားတဲ့ဟင္းေတြ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ လူ ၁၄ ေယာက္ ပါတဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖြဲ႕မွာ လူတိုင္းက ဟင္းလ်ာတိုင္းကို ႏွစ္သက္လက္ခံၾကပါတယ္။ မႏၱေလး ဟင္းလ်ာေတြအေနနဲ႔ ေတာဝက္သား၊ ဆိတ္ကလီစာ၊ ငါးစင္႐ိုင္း မန္က်ည္းရြက္ခ်က္ စတာေတြကလည္း ျမန္မာ့ရနံ႔အရသာျပည့္သလို ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ကို ပိုၿပီး ဖမ္းစားႏိုင္တာက မဂၤလာပါရဲ႕ မ်ားျပားလွတဲ့ အရန္ဟင္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း စားရခဲလွတဲ့ ႏွမ္းဖတ္ခ်ဥ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးင႐ုတ္သီးစိမ္းေတြနဲ႔ အညာခ်က္ ခ်က္ထားတဲ့ မိႈဟင္း၊ ၾကက္သြန္ေၾကာ္ၾကြပ္ၾကြပ္ေလးေတြ တင္ထားတဲ့ မွ်စ္ေၾကာ္၊ ၾကက္ဟင္းခါးႏွပ္၊ ေျမပဲေၾကာ္နဲ႔ အတို႔အျမႇဳပ္စံုလင္လွတဲ့ ငါးပိရည္ေဖ်ာ္စံုလိုပါပဲ။ ထမင္းစားၿပီးေတာ့ ျမန္မာအခ်ိဳပြဲ မ်ိဳးစံုနဲ႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕ရဲ႕ အထင္ကရအစားအစာျဖစ္တဲ့ မႏၱေလးမေရြးနဲ႔ တည္ခင္းဧည့္ခံခဲ့ပါတယ္။

လက္ဖက္စိုစက္႐ံုေလ့လာေရး

          ေန႔လယ္စာစားၿပီးေတာ့ မႏၱေလးၿမိဳ႕ရဲ႕ နာမည္ႀကီး လက္ဖက္ထုတ္လုပ္တဲ့ စက္႐ံုကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ လက္ဖက္အၫြန္႔ကေန အဆင့္ဆင့္ စီမံထုတ္လုပ္ၿပီး ေနာက္ဆံုး လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ႐ွဴးရွဲလက္ဖက္ထုပ္ေတြ၊ ဘူးေတြအျဖစ္ ထုတ္လုပ္ပံု အဆင့္ ဆင့္ကို ေလ့လာခြင့္ရလို႔ အေတြ႕အၾကံဳသစ္တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ကုန္ၾကမ္းပစၥည္း ဝယ္ယူစုေဆာင္းပံုမွစၿပီး ထုတ္လုပ္မႈအဆင့္တိုင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာလိုက္လံရွင္းျပၿပီး ထုတ္ကုန္ပစၥည္းတိုင္းကို စားသံုးသူမ်ားက စိတ္ခ်ယံုၾကည္မႈ ရေစဖို႔အတြက္ ျပည္တြင္း FDA  ရွိထားၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေပးအပ္ေသာ GMP ႏွင့္ HACCP လက္မွတ္မ်ားလည္း ရရွိေအာင္ လိုအပ္တဲ့အဆင့္ျမႇင့္တင္မႈေတြနဲ႔ သင္တန္းပို႔ခ်မႈေတြကို ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ေနတာကိုလည္း ေလ့လာခဲ့ရပါတယ္။ စက္႐ံုတစ္႐ံုလံုး ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းအဆင့္ဆင့္ကို အေသးစိတ္ေလ့လာလိုက္တာ စက္႐ံုအလုပ္သိမ္းခ်ိန္ေက်ာ္ၿပီး စက္႐ံုလုပ္သားေတြ အခ်ိန္ပိုအလုပ္ခ်ိန္ေတြ ျဖစ္သြားတာေတာင္ သတိမထားမိလိုက္ျဖစ္ရပါတယ္။ အလုပ္ေတြ ေန႔တစ္ျခမ္းလံုး ဆက္တိုက္လုပ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ညစာမစားခင္ ဟိုတယ္ျပန္ၿပီး ေရခ်ိဳးျပင္ဆင္ ရပါေတာ့တယ္။

မႏၱေလးရဲ႕  တိုင္းရင္းသားညစာ

          မႏၱေလးၿမိဳ႕က ျမန္မာႏိုင္ငံ အထက္ပိုင္းေဒသရဲ႕ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေပါင္းဆံု စုစည္းရာၿမိဳ႕ ျဖစ္တာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕  ႐ိုးရာအစားအစာမ်ားကို တည္ခင္း ေရာင္းခ်တဲ့ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားစြာလည္း တည္ရွိလို႔ေနပါတယ္။ ဒီေန႔ညရဲ႕ ညစာကို Myanmar က တည္ခင္းတဲ့ ကိုးကန္႔တိုင္းရင္းသား စားေသာက္ဆိုင္မွာ သြားေရာက္ စားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၆၃ x ၆၄ ၾကား၊ ၃၇ x ၃၈ ၾကား ေရႊဘိုလမ္းသြယ္ထဲက ဒီဆိုင္ေလးမွာေတာ့  ထူးထူးဆန္းဆန္းအေနနဲ႔ ဝက္ကေလး အေကာင္လံုးကင္ ဟင္းလ်ာက နာမည္ႀကီး လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ဟင္းလ်ာတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီဟင္းလ်ာေတြအျပင္ ေအာ္စြန္းနဲ႔ ဝက္အူမ ေရာသုပ္ထားတဲ့အသုပ္၊ ဝက္နံ႐ိုးေၾကာ္၊ ဝက္အသည္းေၾကာ္၊ ပဲရြက္ေၾကာ္၊ ကိုက္လန္ၾကာ္၊ ကိုးကန္႔ဝက္ေပါင္ေျခာက္၊  ၾကက္သားဟင္းစတာေတြကိုလည္း တည္ခင္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီညစာအတြက္ ထူးျခားတဲ့ ဝက္ကေလး ေကာင္လံုးကင္ကေတာ့ တြဲဖက္ စားရတဲ့ င႐ုတ္ေဆာ့စ္ ၂ မ်ိဳးနဲ႔ ထူးျခားအရသာရွိလွပါတယ္။ ၾကြပ္ရြတဲ့အျပင္ အေခါက္ ပါးပါးေလးေတြကို အရင္စားၿပီးမွ အတြင္းသား ႏုႏုေလးေတြကို ေဆာ့စ္ေလးေတြနဲ႔ တို႔စားရတဲ့အေတြ႕အၾကံဳက မေမ့ႏိုင္စရာပါ။ ေရာက္ေလရာအရပ္မွာ နည္းစနစ္အသစ္မ်ား ကို အၾကံေပးမွ်ေဝတတ္တဲ့ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ရင္းေၾကာင့္ အခုခ်ိန္ေလာက္ဆို ဝက္ေကာင္ လံုးကင္မွာ အေခါက္စားၿပီးရင္ အသားနဲ႔ အ႐ိုးကို စိတ္ႀကိဳက္ဟင္းလ်ာ ျပန္လည္ခ်က္ျပဳတ္ေပးမယ့္ ဟင္းလ်ာစာရင္းအသစ္ ရွိေနေလာက္ပါၿပီ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ပါေစ ဝက္ေခါက္ ၾကြပ္ၾကြပ္ေလးကို င႐ုတ္ေဆာ့စ္ စပ္စပ္ေလးစားၿပီး ေနာက္မွာေတာ့ ဘိန္းေစ့ဟင္းရည္ပ်စ္ပ်စ္ေလးေသာက္ၿပီး အစပ္ေျဖရတာလည္း ထူးျခားတဲ့အေတြ႕အၾကံဳလို႔ ဆိုရပါမယ္။ ဒီ၂ မ်ိဳးကေတာ့ ဒီေန႔ညရဲ႕ ညစာမွာ ထူးထူးျခားျခား ျပန္လည္မွ်ေဝခ်င္စရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ညစာစားေသာက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ေန႔အတြက္ ခရီးစဥ္ေတြကို ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ ၾကၿပီး ည ၁၁ နာရီေလာက္မွပဲ လူစုခြဲၿပီး ဟိုတယ္ကို ျပန္ႏိုင္ပါေတာ့တယ္။

ေရႊက်င္တိုက္မႀကီး

          ေနာက္တစ္ေန႔မွာေတာ့ နံနက္စာကို ဟိုတယ္မွာပဲ စားလိုက္တာေၾကာင့္ ထူးထူးျခားျခား ေျပာစရာမရွိခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီမနက္မွာ အလုပ္ေတြ မ်ားမ်ားစားစား မလုပ္ျဖစ္ဘဲ မႏၱေလးကိုေရာက္တိုင္း တစ္ခါမွ မေရာက္ဖူးခဲ့တဲ့ မႏၱေလးေတာင္ေျခက ေရႊက်င္တိုက္မႀကီးကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕ တည္နန္းတည္နဲ႔ တစ္ႏွစ္တည္း မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး လွဴဒါန္းခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္ သက္တမ္းရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းႀကီးကိုလည္း လွည့္ပတ္ေလ့လာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္းတိုင္လံုးေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ျမန္မာမႈ ပန္းကႏုတ္လက္ရာမ်ားက ဒီအတိုင္း က်န္ေနေသးတဲ့ ေရနံေခ်းသုတ္ ေက်ာင္းႀကီးဟာ ေအးခ်မ္းတဲ့ အရိပ္အာဝါသ စိမ္းစိမ္းစိုစိုေအာက္မွာ ခံ့ညားထည္ဝါလွပါတယ္။ တစ္မနက္ခင္းလံုး ေက်ာင္းထဲ လွည့္ပတ္ ဓာတ္ပံုေတြ႐ိုက္ၿပီး ေက်ာင္းသံဃာေတြ ဆြမ္းစားတံုးေခါက္မွပဲ ေက်ာင္းထဲက ျပန္ထြက္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။

ဂ်ိန္းေဖာေန႔လယ္စာ

          အဲဒီေန႔ရဲ႕ ေန႔လယ္စာအတြက္ မႏၱေလးၿမိဳ႕  ၃၅ လမ္းနဲ႔ ၆၁ လမ္းေထာင့္က ႀူေခု ႊနာစူန ႐ိုးရာစေကာ ထမင္းဆိုင္ကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၾပေညာေမ ႊနေ ြမသကစ ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားဧည့္ခံတဲ့ ဒီ႐ိုးရာေန႔လယ္စာမွာလည္း အစားအစာမ်ား အမည္စံုလင္လွပါ တယ္။ ကခ်င္အမဲသားေၾကာ္၊ အမဲကလီစာ တုတ္ထိုးကင္၊ မိႈေထာင္း၊ ကခ်င္အာလူး လံုးေၾကာ္၊ ကခ်င္ဆန္ေလွာ္သီးစံုဟင္း၊ ကခ်င္ငါးေပါင္း၊ ၾကက္ကခ်င္ခ်က္၊ အမဲဝမ္း တြင္းသားခ်က္ စတဲ့ အမည္စံုၿပီး အရသာရွိလွတဲ့အျပင္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ အဆီနည္း၊ အသီးအရြက္ေတြမ်ားျပားလွတဲ့ ဟင္းအတြဲအစပ္ေတြကို ေလ့လာျမည္းစမ္း ႐ံုမက ျပည့္ျပည့္တင္းတင္း စားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ စားဖူးေနက်  ၾကက္ကခ်င္ဟင္းေတြလို မဟုတ္ဘဲ ဂ်ိန္းေဖာ႐ိုးရာစစ္စစ္ကို စားဖူးသြားတဲ့ အခ်က္တစ္ခုတည္းနဲ႔တင္ ဒီေန႔လယ္စာက ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ေက်နပ္စရာျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

ထူးျခားဆန္းျပားတဲ့ ကိုးကန္႔႐ိုးရာလက္ဖက္ေျခာက္နဲ႔ လက္ဖက္ရည္တည္ခင္းနည္း

          ေန႔လယ္စာ စားၿပီးေတာ့ ရွမ္းေျမာက္ပိုင္းခရီးစဥ္အတြက္ စတင္ထြက္ခြာရပါေတာ့မယ္။ မြန္းလြဲ ၂ နာရီ ထြက္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ေပမယ့္ မႏၱေလးကမထြက္ခင္မွာ  အစီအစဥ္ေျပာင္းၿပီး Myanmar Tea Garden ရဲ႕ ကိုးကန္႔လက္ဖက္ရည္ကို ဝင္ေရာက္ျမည္းစမ္းဖို႔ ဒါ႐ိုက္တာတစ္ေယာက္ရဲ႕ အိမ္ကိုဝင္ေရာက္ၿပီး ကိုးကန္႔လက္ဖက္ေျခာက္မ်ားအေၾကာင္းကို ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ထူးျခားလွတဲ့ ကိုးကန္႔ေရေႏြးၾကမ္း ျပင္ဆင္တည္ခင္းပံုကို ေလ့လာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။  အေျခခံအားျဖင့္ လက္ဖက္ေျခာက္ကို ေရေႏြးနဲ႔ တစ္ထပ္ေဆးၿပီးမွ ေနာက္တစ္ထပ္ကစၿပီး အဲဒီလက္ဖက္ေျခာက္ကို ေရေႏြး ၃ မိနစ္ခန္႔ စိမ္ၿပီးေတာ့ ခ်က္ခ်င္း ေရေႏြးကရားထဲ ေျပာင္းထည့္ၿပီး ေသာက္ရတဲ့ လက္ဖက္ရည္ ၾကမ္းမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ လက္ဖက္ေျခာက္တစ္ခါခတ္ရင္ အႀကိမ္ ၂၀ ေက်ာ္ ေကာင္းေကာင္းႏွပ္ေသာက္ႏိုင္တဲ့ ႏွစ္ခ်ိဳ႕လက္ဖက္ေျခာက္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ကိုးကန္႔လက္ဖက္ပင္ေတြရဲ႕သက္တမ္းက ရာခ်ီပါတယ္။ လတ္ဆတ္တဲ့ လက္ဖက္ရြက္ တစ္ရြက္ခ်င္းစီရဲ႕ ေအာက္ဘက္ ရြက္ေၾကာေတြမွာ ေငြေရာင္အေမြးေလးေတြဖံုေနၿပီး လက္ဖက္ေျခာက္ျဖစ္သြားတဲ့အခါ ေရႊေရာင္ေျပာင္းသြားၾကပါတယ္။ ေနာက္ထပ္လည္း Fermented လက္ဖက္ေျခာက္ကို ျမည္းစမ္းၾကည့္ခဲ့ ရပါေသးတယ္။ လက္ဖက္ေျခာက္ကို အႏွပ္ေျခာက္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တဲ့နည္းနဲ႔ ျပင္ဆင္ထားၿပီး ႏွစ္ၾကာေလ တန္ဖိုးႀကီးေလျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဘာလိုလိုနဲ႔ ရွမ္းေျမာက္ ပိုင္းကို မြန္းလြဲ ၂ နာရီကတည္းက စေမာင္းဖို႔စီစဥ္ခဲ့တဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖြဲ႕ဟာ ကိုးကန္႔ ေရေႏြးၾကမ္းဝိုင္းရဲ႕  ဆြဲေဆာင္မႈေကာင္းလို႔ လက္ဖက္ေျခာက္ ၄ မ်ိဳးကို ျမည္းစမ္းေလ့လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ညေန ၅ နာရီမွာ မႏၱေလးကေနစၿပီး ထြက္ခဲ့ရပါတယ္။ မႏၱေလးကေန  ရွမ္းျပည္နယ္ (ေျမာက္ပိုင္း) နမ့္ဆမ္ရဲ႕ ျမန္မာ အေကာင္းဆံုး လက္ဖက္ခင္းမ်ားရွိရာ ဇယန္းရြာကို အေရာက္သြားမယ့္ ခရီးစဥ္မွာ ညအိပ္ တစ္ေထာက္နားမယ့္ သီေပါၿမိဳ႕ကို ငါးနာရီေလာက္ ဆက္ၿပီး ခရီးႏွင္ရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္လဆက္ရန္-

ကိုသစ္ထူး

Vol 6, No 10, October, 2017 Issue လထုတ္ Food Magazine