by Ko Thit Htoo for Food Magazine

ယခင္လမွ အဆက္

          မႏၱေလးကေန ညေန ၅ နာရီေလာက္မွ ထြက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မႏၱေလး ျပင္ဦးလြင္၊ သီေပါ ကားလမ္းေၾကာင္း အေတြ႕အၾကံဳကေတာ့ ေမွာင္နဲ႔မည္းမည္းေပါ့ဗ်ာ။ အေကြ႕အဝိုက္မ်ားတဲ့ ေတာင္ေပၚအတက္လမ္းေတြကို ဂ႐ုစိုက္ေမာင္းရင္း ည ၉ နာရီ သာသာမွာေတာ့ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕ကိုေရာက္ၿပီး ေမာ့စ္စားေသာက္ဆိုင္မွာပဲ ညစာစားလိုက္ၾကပါတယ္။ ထမင္းကို ဟင္းအစံုနဲ႔ ပံုစံပန္းကန္မွာ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ မွာယူစားေသာက္ႏိုင္မယ့္ ဆိုင္ေလးျဖစ္ပါတယ္။ ဟင္းအမည္ ၁၀ မ်ိဳးေလာက္ကို အသင့္ျပင္ဆင္ေပးထားတဲ့ ဆိုင္မွာေတာ့ အေဝးေျပး ဘတ္စ္ကားႀကီးေတြလည္း ဝင္ေရာက္ရပ္နားၿပီး စားေသာက္ၾကမယ့္ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသစာ ေခါပုပ္၊ ဆားခ်ိဳသီး၊ ရွမ္းင႐ုတ္သီး၊ ဆီတို႔ဟူး၊ ၾကက္သြန္ခ်ဥ္ စတာေတြလည္း အထုပ္အပိုးပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႔ ေရာင္းခ်ေပးေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ညစာ စားေသာက္ၿပီးေနာက္မွာေတာ့ သီေပါေရာက္ဖို႔ က်န္ေနေသးတဲ့ ခရီးကို ဆက္ရပါတယ္။

          သီေပါကို ည ၁၁ နာရီေလာက္မွာေရာက္ၿပီး ကိုယ္စီကိုယ္င အခန္းေတြယူၾကၿပီး ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ အခန္းအျပင္အဆင္ေလးေတြနဲ႔ ျပည့္ေနတဲ့ Resort ခန္းေလးမွာ တစ္ညတာ ကုန္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေန႔မနက္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ တစ္ညအိပ္ၿပီးသြားတဲ့ River Side @ Hsipaw Resort ကို ေသေသခ်ာခ်ာ လွည့္ပတ္ၾကည့္မိပါေတာ့တယ္။ အခုမွ Wow!!! ျဖစ္သြားတာပါ။ ညက ကိုယ္အိပ္တဲ့ အခန္း၊ အိပ္ရာ၊ ေရခ်ိဳးခန္းေလာက္ပဲ သတိထားမိၿပီး အခန္းအေနာက္ဘက္က ဒု႒ဝတီျမစ္ကိုေတာ့ မနက္မိုးလင္းမွပဲ ေတြ႕မိပါေတာ့တယ္။ မနက္ေစာေစာ ဝရန္တာမွာထြက္ထိုင္ၿပီး တသြင္သြင္စီးဆင္းေနတဲ့ ျမစ္ေရကို ထိုင္ၾကည့္ေနရတာလည္း စိတ္ၾကည္လင္လန္းဆန္းမႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ မနက္စာစားဖို႔ ဟိုတယ္ရဲ႕  စားေသာက္ခန္းမေနရာကို ထြက္တဲ့လမ္းကလည္း ကြန္ကရစ္လမ္းသြယ္ေလးနဲ႔ ဝါးပင္ေလးေတြ၊ ပန္းပင္ေလးေတြ၊ ႏြယ္ပင္လွလွေလးေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနၿပီး ၂ ခန္းတြဲ ဘန္ဂလိုအိမ္ေလးေတြက ေတာအုပ္ထဲက အိမ္ေလးေတြအတိုင္း ေအးခ်မ္းတိတ္ဆိ္တ္တဲ့ ခံစားမႈမ်ိဳးကို ရေစပါတယ္။ ဟိုတယ္ရဲ႕ စားေသာက္ခန္းမကေတာ့ လဟာျပင္ပံုစံ ေဆာက္လုပ္ထားတာျဖစ္ၿပီး ဟိုတယ္ဧည့္ႀကိဳေဆာင္နဲ႔ ကပ္လ်က္မွာ ရွိပါတယ္။ သူလည္း ျမစ္ကမ္းနံေဘးမွာဆိုေတာ့ မနက္စာစားေနရင္း ျမစ္႐ႈခင္းကို ခံစား ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဝးလံတဲ့ေဒသျဖစ္လို႔ အစားအစာမ်ားက အကန္႔အသတ္ရွိေပမယ့္ နံနက္စာအတြက္ ရသမွ် ရွမ္းေခါက္ဆြဲ၊ ထမင္းေၾကာ္၊ ၾကာဆံေၾကာ္၊ ေခါက္ဆြဲေၾကာ္၊ ေကာ္ဖီ၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္မ်ားက သန္႔ရွင္း၊ အရသာရွိၿပီး လတ္ဆတ္လွပါတယ္။ မနက္ ၉ နာရီေလာက္မွာေတာ့ ရွမ္းေျမာက္ပိုင္း နမ့္ဆမ္ေဒသမွာရွိတဲ့ ဇယန္းရြာကို အေရာက္သြားဖို႔ ခရီးဆက္ခဲ့ပါတယ္။ မြန္းတည့္ ၁၂ ေလာက္မွာေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ဘက္ ေတာင္တန္း ႀကီးေပၚက ဘယ္ ညာ အိမ္တန္းေတြရွိတဲ့ ရြာလယ္လမ္းသာသာနဲ႔ ဇယန္းရြာကို ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။ ေရႊပေလာင္တို႔အေျခခ်ရာ ဇယန္းရြာမွာေတာ့ ျမန္မာ့အထင္ကရ ဇယန္းလက္ဖက္ထြက္ရွိရာ လက္ဖက္ခင္းေတြမွာ ေတာင္သူေတြက ပလိုင္းလြယ္ၿပီး လက္ဖက္ ဆြတ္ေနတဲ့ျမင္ကြင္းကို အေဝးကတည္းက လွမ္းၿပီး ျမင္ေနရပါၿပီ။

          ႐ိုးရွင္းလွတဲ့ဘဝေနထိုင္မႈပံုစံကို ပိုင္ဆိုင္ထားၾကတဲ့ ဒီရြာေလးမွာေတာ့ အဓိက အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းက လက္ဖက္စိုက္ျခင္း၊ လက္ဖက္ဆြတ္ျခင္းနဲ႔ လက္ဖက္ သန္႔စင္ၿပီး လက္ဖက္စိုလုပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြကို အဓိကလုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။ တစ္ရြာလံုး နီးပါး လက္ဖက္စိုထုတ္ လုပ္ငန္းေလးေတြကို အိမ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လုပ္ကိုင္ၾကတာ ေတြ႕ရၿပီး က်န္ရြာသားေတြက လုပ္ငန္းလုပ္ၾကတဲ့ အိမ္ေတြမွာ ဝိုင္းဝန္းလုပ္ကိုင္ေပးၾကသလို တစ္ပိုင္တစ္နိုင္ ကုန္စံုဆိုင္၊ ေခါက္ဆြဲဆိုင္၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္နဲ႔ ကား၊ ဆိုင္ကယ္ဝပ္ေရွာ့ အလုပ္႐ံုေလးေတြအျပင္ ရြာမွာရွိတဲ့ လက္ဖက္လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္သူေတြ အားထားရမယ့္ စက္ျပင္လုပ္ငန္းေလးေတြဖြင့္ၿပီးေတာ့လည္း ရြာရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေတြကို တစ္ေထာင့္ တစ္ေနရာကေန ျဖည့္ဆည္းေပးရင္း ေအးခ်မ္းစြာေနထိုင္ၾကတဲ့ လူေနမႈစ႐ိုက္ေလး ကိုလည္း ေလ့လာသတိထားမိခဲ့ပါတယ္။

ထမင္းၿမိန္တဲ့ ပေလာင္ဟင္းေတြနဲ႔ ေန႔လယ္စာ

          ေန႔လယ္စာကိုေတာ့ လက္ဖက္လုပ္ငန္းလုပ္တဲ့ အိမ္တစ္အိမ္က တာဝန္ယူေပးၿပီး ပေလာင္ဟင္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ တည္ခင္းဧည့္ခံေပးပါတယ္။ လက္ဖက္ထြက္ရာေဒသျဖစ္လို႔ လက္ဖက္စိမ္းရြက္ကို ဆန္မုန္႔အႏွစ္နဲ႔ အၾကြပ္ ေၾကာ္ထားတာေလးကို အရင္ျမည္းစမ္းၾကည့္မိပါတယ္။ အရမ္းဆာေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္တာရယ္၊ အစား ျမင္ရင္ အငမ္းမရ ျဖစ္တတ္တဲ့ ကြ်န္ေတာ့္အက်င့္ရယ္ေၾကာင့္ လက္ဖက္ရြက္ေၾကာ္ရဲ႕ ပံုေလး႐ိုက္ဖို႔ ေမ့သြားတယ္။ ပံုေလးျပန္မျပႏိုင္တာ ခြင့္လႊတ္ေပးပါ။ ေနာက္ထပ္ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတဲ့ဟင္းက ပေလာင္သီးစံုေတာင္ယာဟင္းပါ။ ဖ႐ံုသီးလို၊ ခရမ္းသီးလိုေတြကို အတံုးအႀကီးႀကီးေတြလွီးၿပီး လံုးခ်က္ခ်က္ ထားတဲ့ အသီးအရြက္စံုဟင္းမ်ိဳးပါ။ အိမ္ေတြေပၚ ႏြယ္တက္ေနတဲ့ စူကာသီးလို႔ေဒသေခၚၾကၿပီး ကြ်န္ေတာ္ တို႔သိတဲ့ ေဂၚရခါးသီးလည္းပါရဲ႕။ အၫြန္႔လည္းပါရဲ႕။ ပ်စ္ပ်စ္ႏွစ္ႏွစ္နဲ႔ အသီးအရြက္ေတြရဲ႕ အရသာခ်ိဳျမျမက ဘယ္ဟင္းခတ္မႈန္႔မွမပါဘဲ အရသာထူးျခားတဲ့ သဘာဝဟင္းအမည္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္တစ္မ်ိဳးကေတာ့ မိႈအမည္း၊ ေတာင္တမာသီး၊ ဂ်ဴးျမစ္၊ ၾကြက္နားရြက္၊ ဝက္ေခါက္၊ ဆန္မႈန္႔တို႔ပါတဲ့ ပေလာင္ ဟင္းခ်ိဳရည္တစ္မ်ိဳးပါ။ အရည္ေသာက္ဆမ္းၿပီး စားေကာင္းတဲ့ ဟင္းခ်ိဳရည္ တစ္မ်ိဳးကေတာ့ ေတာင္ေပၚသားတိုင္းရဲ႕ အႀကိဳက္ျဖစ္သလို ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖြဲ႕လည္း အႀကိဳက္ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ ဟင္းလ်ာတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ခံတြင္းပြင့္ေစတဲ့ ဂ်ဴးျမစ္ေထာင္း၊ ၾကက္သားကို မိႈအမည္းနဲ႔ခ်က္တဲ့ဟင္း၊ ငါးၾကင္းကို ၾကက္သားခ်က္တဲ့ ပံုစံအတိုင္း မိႈအမည္းနဲ႔ ခ်က္တဲ့ဟင္း စတဲ့႐ိုးရာဟင္းေတြမွာ ဆီဆိုတာ မပါသေလာက္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေတာင္ေပၚ ေဒသေနသူေတြဟာ ေရာဂါဘယကင္းကင္းနဲ႔ အသက္ရွည္ၿပီး က်န္းက်န္းမာမာ ေနႏိုင္ၾကတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္၊ ေနာက္ထပ္ထမင္းဝိုင္းမွာ ရွိေနေသးတာက ၾကက္အတံုးေၾကာ္နဲ႔ အမဲသားလႊာေၾကာ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ စံုလင္လွတဲ့ဟင္းအမည္ေတြကို ကုန္ေအာင္လည္းစားမွ နယ္ခံေတြက ေက်နပ္ၾကပါတယ္။

ေတာင္ေပၚလက္ဖက္ခင္း 

          ထမင္းစားၿပီးေနာက္မွာေတာ့ သိပ္ကို ေရာက္ခ်င္ေနတဲ့ လက္ဖက္ခင္းေတြဆီ သြားၿပီး ေလ့လာရပါၿပီ။ ေတာင္သူေတြ လက္ဖက္ခူးေနတာကို မွတ္တမ္းတင္ျပၿပီး နာမည္ႀကီးလွတဲ့ ဇယန္းလက္ဖက္ခင္းေတြကို ေလ့လာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လက္ဖက္ပင္ေတြက လက္ဖက္ရြက္ေတြကို လက္ဖက္ခူးရာသီတစ္ရာသီ ကုန္ဆံုးခ်ိန္ ၁၁ လပိုင္းမွာ ပင္လံုးကြ်တ္ခူးဆြတ္ၿပီး ေနာက္ထပ္ရြက္သစ္လည္း ထပ္မထြက္ေသးခင္အခ်ိန္မွာေတာ့ ေျမေအာက္ ေျမဆီေျမႏွစ္ေတြကို လက္ဖက္ပင္ေတြက စုစည္းစုပ္ယူထားၿပီး ၃ လပိုင္းအကုန္ ၄ လပိုင္းအစ သႀကၤန္လက္ေဆးမိုးမရြာခင္ အခ်ိန္ေတြေရာက္မွ ရာသီသစ္အတြက္ စထြက္လာတဲ့ ရြက္ႏု၊ ရြက္သစ္ေလးေတြက ဇယန္းရဲ႕ ေရႊဖီဦးလက္ဖက္အၫြန္႔ေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္ကို အားလံုးသိတဲ့အတိုင္း ေရႊဖီခ်ိန္လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ အဲဒီလက္ဖက္ခင္းေတြရဲ႕ ပိုမိုထူးျခားတဲ့အခ်က္က ေအာ္ဂဲနစ္လက္မွတ္ရထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဇယန္းလက္ဖက္မ်ားဟာ အရည္အေသြးပိုင္းမွာ နာမည္ရၿပီး ေဈးႏႈန္းလည္း ျမင့္မားၾကပါတယ္။ လက္ဖက္ခင္းကို ေလ့လာအၿပီးမွာေတာ့ လက္ဖက္စို ထုတ္လုပ္တဲ့ စက္႐ံုကို ဆက္ၾကျပန္ပါတယ္။ ေစာေစာက လက္ဖက္ခင္းထဲက ေတာင္သူေတြ ဆြတ္ေပးလိုက္တဲ့ လက္ဖက္ေတြဟာ အိတ္ေတြ၊ အိတ္ေတြနဲ႔ တစ္သုတ္ၿပီးတစ္သုတ္ စက္႐ံုကို ေရာက္လာတယ္ဆိုရင္ပဲ လက္ဖက္စိမ္းရြက္ေတြကို ျဖန္႔ၿပီးေတာ့ အမိႈက္သ႐ိုက္ေရြးၿပီး ေလစုပ္ခန္းကို ပို႔ရပါတယ္။ ေလစုပ္ခန္းမွာ ဆန္ခါခံထားတဲ့ ကန္ႀကီးေတြမွာ လက္ဖက္ရြက္ေတြကို ခင္းၿပီး ေအာက္က ေလပန္ကာႀကီးေတြနဲ႔ ဖုန္႔မႈန္႔နဲ႔ ေရစင္သြားေအာင္ စုပ္ပစ္ၿပီးရင္ေတာ့ ေရေႏြးေငြ႕လိုုင္းဆင္ထားတဲ့ ေပါင္းအိုးကိုပို႔ပါတယ္။ လံုေလာက္တဲ့ ေရေႏြးေငြ႕ဖိအားမွာ ေပါင္းခံၿပီးရင္ေတာ့ ေရညႇစ္စက္၊ လက္ဖက္လွိမ့္စက္ေတြကို အဆင္ဆင့္ပို႔ၿပီး အိတ္ေတြနဲ႔ ပိတ္ၿပီးေတာ့ စတီးကန္ေတြမွာ အိတ္လိုက္ထည့္ၿပီး အေပၚက ေရကန္တစ္ဆင့္ထား၊ အေလးဖိၿပီး ႏွစ္ေပါက္ေအာင္ထားၿပီးမွ ကြ်န္ေတာ္တို႔ စားေနၾကတဲ့ လက္ဖက္ၾကမ္းကို  ရပါတယ္။ ဒီလက္ဖက္ကိုမွျပန္ၿပီး ခ်ဥ္ငန္စပ္၊ ႐ွဴးရွဲ၊ အၫြန္႔ႏွပ္စသည္ျဖင့္ ျပန္လည္ဆန္းသစ္ကာ အသင့္စားႏိုင္ေအာင္ အသင့္ျပင္ဆင္ ေရာင္းခ်လာခဲ့ၾကတာ ၁၅ ႏွစ္ေလာက္ပဲ ရွိပါဦးမယ္။ အရင္ကဆိုရင္ေတာ့ ေဈးထဲမွာ အဆင္သင့္ရတဲ့ ခ်ဥ္ငန္စပ္ လက္ဖက္ရယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ လက္ဖက္ၾကမ္းသက္သက္ အိမ္မွာ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ႏွပ္စားခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္ေတြကိုလည္း ျပန္အမွတ္ရမိပါတယ္။

          ညေနပိုင္းမွာေတာ့ ဇယန္းရြာေလးကို ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ၿပီး သီေပါက ဟိုတယ္ရွိရာကို ည ၈နာရီေလာက္မွာျပန္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ညစာကိုေတာ့ ဟိုတယ္မွာပဲ စားလိုက္ၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔ အိမ္ျပန္ခရီးစဥ္အတြက္ အစီအစဥ္ဆြဲၿပီး အိပ္ရာဝင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ဒီေနရာမွာ ဟိုတယ္ညစာအေၾကာင္း နည္းနည္းေလး ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ အေရွ႕တိုင္း၊ အေနာက္တိုင္း အစားအစာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ အရသာရွိေအာင္ ခ်က္ႏိုင္တဲ့ စားဖိုမွဴးမ်ားက ဒီဟိုတယ္ကို လာေရာက္ၾကတဲ့ ဧည္သည္မ်ားရဲ႕ စားေရးေသာက္ေရးကို တာဝန္ယူၾကပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ညစာစားခ်ိန္ ည ၁၁ နာရီ ၁၂ နာရီအခ်ိန္အထိ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ေစာင့္ၿပီး ခ်က္ျပဳတ္ျပင္ဆင္ေပးတာကေတာ့ ဘယ္မွာမွမရႏိုင္တဲ့ဝန္ ေဆာင္မႈပါ။ Kitchen ပိတ္ေတာ့မွာျဖစ္လို႔ ဘာမွာဦးမလဲဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ညအိပ္ခဲ့တဲ့ ၂ ညစလံုးမွာ ည ၁ နာရီ၊ ၂ နာရီဆိုတာ မွာစားလို႔ ေကာင္းတုန္းပါ။ ဒီလိုဝန္ေဆာင္မႈေကာင္း ေကာင္းေပးတာကေတာ့ ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ ေနခ်င္စဖြယ္ River Side @ Hsipaw ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေန႔မနက္မွာေတာ့ သီေပါကေန ေက်ာက္မဲက မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ရဲ႕ အိမ္ဝင္၊ ေပးလိုက္တဲ့ လက္ေဆာင္ေတြဝင္မၿပီး အလာလမ္းအတိုင္း မႏၱေလးကို ျပန္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ လမ္းခရီးမွာေတာ့ ေန႔လယ္စာကို ျပင္ဦးလြင္က နာမည္လည္းႀကီးၿပီး အားလံုးလည္းသိၿပီးသားျဖစ္တဲ့ ဒီဇင္ဘာ စားဥယ်ာဥ္မွာ ဝင္ၿပီးေတာ့  လက္ရာေကာင္းေလးေတြ စားေသာက္ၿပီးမွ ျပန္လာခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္ … ။